„Animal Farm” czyli „Folwark zwierzęcy” autorstwa George’a Orwella jest lekturą obowiązkową dla każdego szanującego się politologa, socjologa, psychologa i osoby, która pragnie zgłębić mechanizmy władzy totalitarnej czy zachowań ludzkich w obliczu totalitaryzmu. Powieść angielskiego pisarza i dziennikarza przedstawia świat zwierząt, które wyganiają z folwarku człowieka i rozpoczynają w nim swoje rządy. Obraz jest oczywiście przenośnią odwołującą się do ówczesnej sytuacji w Europie.
Powieść powstała w 1943 roku, jednak jej autor, George Orwell, miał ogromne trudności z jej wydaniem. Dopiero dwa lata później udało się mu znaleźć wydawcę i opublikować swoje dzieło. A jego treść była dość kontrowersyjna jak na drugą połowę lat czterdziestych XX wieku. Książka bowiem jest oparta o wydarzenia sprzed i w trakcie II wojny światowej. Pokazuje jak powstają, funkcjonują i niszczą społeczeństwa systemy totalitarne. Oczywistym odniesieniem książki jest komunizm, jednak z łatwością można odnieść jej przesłanie do każdego totalitaryzmu. Opowieść bowiem opisuje historię pewnej farmy, na której wybuchł bunt zwierząt, które ostatecznie wygoniły właściciela farmy i same podjęły się rządzenia. Rebelia wybucha pod natchnieniem słów knura Majora, który propagował wizję pięknego świata, idealnych warunków życiowych dla zwierząt. Sam knur nie dożywa przejęcia władzy, jednak kult jego oraz jego „nauk” trwa. Na oborze zostają zapisane zasady, dokładnie siedem, które obowiązują wszystkie zwierzęta, przy najmniej na początku. Z czasem oczywiście wszystko się zmienia, zaciera. Hasło „Wszystkie zwierzęta są równe” zmienia znaczenie, zostaje pogwałcone i w konsekwencji staje się jedynie pustym, nic nie znaczącym zdaniem ze ściany obory. Farmą rządzą świnie. Knur Napoleon ogłasza się władcą, a łamanie zasad uzasadnia dobrem pozostałych zwierząt. W konsekwencji zajmuje dom właściciela gospodarstwa, zaczyna żyć, chodzić jak człowiek, a nawet nawiązuje kontakty z ludźmi z sąsiadujących farm.
Każda postać występująca w książce może być odniesieniem do realnej postaci. I tak najczęściej mówi się, że knur Napoleon, który rządzi folwarkiem, to Józef Stalin. Knur Chyży to odpowiednik Lwa Trockiego. Pan Frederick, właściciel sąsiadującego majątku, jest odpowiednikiem Adolfa Hitlera, natomiast drugi sąsiad, pan Pilkington, to postać, dla której pierwowzorem był Winston Churchill. Psy to odpowiednik policji, służb specjalnych, szpiegujących obywateli, CzeKa i NKWD. Natomiast owce to ogłupiałe społeczeństwo, które jest posłuszne wobec władzy wierząc w każde jej słowo. Co ciekawe sam autor umieścił się jako osła Benjamina, który cynicznie odnosił się do rewolucji.
W Polsce powieść ta była zakazana przez cenzurę do roku 1989. Jednak Polacy zaczytywali się w niej dzięki tzw. drugiemu obiegowi. Sama powieść doczekała się ekranizacji – w tym jako animacja, a także wystawiano ją jako sztukę teatralną. I pomimo ponad 50-letniego „wieku”, jej treść, a zwłaszcza przesłanie, są nadal aktualne i stanowią refleksję i ostrzeżenie przez ślepym podążaniem za władzą, zaprzestaniem logicznego myślenia, patrzenia na wszystkie wydarzenia z odpowiedniej perspektywy. Książkę warto przeczytać i przemyśleć jej przesłanie.
Najnowsze komentarze