Niezgodna (Divergent)

Niezgodna jest pierwszym tomem trylogii składającej się z następujących tytułów: „Niezgodna”, „Zbuntowana” oraz „Wierna”. Na listach bestsellerów „New York Timesa” przez dwanaście tygodni zajmowała pierwszą pozycję, przez kolejne 8 miesięcy znajdując się na drugie
i trzeciej pozycji, w Top 10 już prawie 3 lata. Powieść Veronici Roth (w chwili wydania miała 22 lata) została ogłoszona światowym fenomenem. Ogłoszona następczynią „Igrzysk śmierci”, ba, nawet pozycją lepszą. Doczekała się również ekranizacji. Jak jest w rzeczywistości. Oto nasza recenzja.
Książka opowiada o postapokaliptycznym świecie, w którym społeczeństwo podzieliło się na pięć frakcji: Altruizm, Nieustraszoność, Erudycja, Prawość, Serdeczność. Akcja dzieje się w ruinach miasta Chicago w USA. Celem każdej z frakcji jest kultywowanie pozytywnych, ludzkich cech oraz negowanie i eliminowanie cech, mogących doprowadzić do konfliktu. Właśnie w takim świecie przyszło żyć głównej bohaterce cyklu – 16 letniej Beatrice. Poznajemy ją tuż przed osiągnięciem przez nią wieku dorosłego. Jest ona zobowiązana do przystąpienia do testu sprawdzającego jej predyspozycje oraz określającego do jakiej frakcji ma należeć. Beatrice jednak należy do niewielkiego ułamka społeczeństwa, którego nie da zakwalifikować się tylko do jednej z frakcji. To jest właśnie nasza tytułowa niezgodność, którą główna bohaterka musi utrzymać w tajemnicy. Tutaj już zauważamy nieprawdopodobne podobieństwo do „Igrzysk śmierci”. Nieokreślona przyszłość, podział społeczeństwa, walka ze źle skonstruowanym systemem, młoda, główna bohaterka o ponad przeciętnych umiejętnościach.
Przyczyny podziału społeczeństwa zostały opisane bardzo lakonicznie, wyjaśniając iż jest to zabezpieczenie na przyszłość by uniknąć wyniszczających ludzkich wojen. Czy takie wyjaśnienie jest wystarczające? Mając perspektywę przeczytania trzech tomów chciałoby się czegoś bardziej rozbudowanego. Może jednak z drugiej strony nie warto było wgłębiać się w historię takiego stanu rzeczy. Ważne jest to by skupić swoją uwagę na głównej bohaterce – tu i teraz. Ona nie musiała znać przyczyn podziału, dla niej była to jej rzeczywistość, w której przyszło jej żyć. Co do Beatrice, wydaje się ona bezbarwna, będą osobą wykazującą więcej cech niż pospolity osobnik, powinna być bardziej fascynująca, czytelnik powinien móc wczuć się w jej charakter, tak jak by on sam przeżywał to co ona przeżywa. Może gdyby autorka zdecydowała się na narrację inną niż pierwszoosobowa, byłoby inaczej.
Powieść kierowana jest w jedną i raczej tylko jedną grupę – młodzież. Z resztą widzimy już od pewnego czasu właśnie ten kierunek – „Zmierzch”, „Igrzyska śmierci” i inne tytuły. Wydaje się, że aby książka odniosła sukces trzeba umieścić w niej głównego bohatera w wieku na granicy dojrzałości, który będzie musiał stanąć przed trudnymi wyborami, które muszą podejmować osoby dorosłe, zabarwić to jeszcze nutką tajemnicy, jakiegoś sekretu i przyprawić całość odrobiną romansu. Widocznie tak należy, to się sprzedaje. Dla mnie jednak to za mało. Patrząc na całość jednak nie można odmówić młodej autorce talentu. Książkę czyta się szybko i przyjemnie, styl jest niezły,
a w treści występuje to co młodzież lubi najbardziej – miłość i przemoc. Pamiętać należy, że to już było, a podobieństwa do wielokrotnie przytaczanego tutaj tytułu są zbyt wielkie. Czy nie można wymyślić już czegoś nowego? Czy od teraz wszystkie bestsellery mają mieć te same fundamenty, zmienianą tylko oprawę, a treść niewymagającą żadnych przemyśleń ze strony czytelnika? Cóż, przekonamy się za jakiś czas, a tymczasem cieszmy się tym co mamy.